Με "όπλο" την ομαδικότητα

Κλειδί για την επιτυχία των στόχων κάθε ομάδας αποτελεί η ομαδική συνεργασία. Στην παρούσα φάση όπου η οργάνωση της κινητοποίησής μας είναι ακόμη νεοσύστατη, ας κρατήσουμε στο μυαλό μας ορισμένες βασικές αρχές, ώστε να μην επιτρέψουμε να διαρραγεί η ενότητά μας. Χωρίς πρόθεση καχυποψίας αλλά και δίχως αφέλεια θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε κάθε προσπάθεια διάσπασης. Αν και μέχρι σήμερα δεν έχει διαγραφεί τίποτα τέτοιο στον ορίζοντα, είναι σχεδόν βέβαιο ότι κάποια στιγμή θα προκύψει. Με αυτό υπόψη παραθέτουμε τις παρακάτω σκέψεις.

Η φιλοσοφία του Κομφούκιου αναγνωρίζει, αναδεικνύει και τονίζει ιδιαίτερα την αξία της ενότητας. Για τον Κομφούκιο μέσα σε μια ομάδα (είτε είναι οικογένεια, είτε επιχείρηση, είτε κοινωνία) χρειάζεται να επικρατεί πνεύμα συνεργασίας και αλληλεξάρτησης. Κάθε μέλος της ομάδας, ανάλογα με τις ικανότητές του, αναλαμβάνει έναν συγκεκριμένο ρόλο και αναπτύσσει αμοιβαία επωφελείς σχέσεις με τα άλλα μέλη της ομάδας. Αυτές οι σχέσεις διευκολύνουν τη λειτουργία της ομάδας, ενώ ταυτόχρονα καθιστούν κάθε μέλος αναπόσπαστο κομμάτι της.

Μέσα στην ομάδα επιδιώκεται η ενδυνάμωση του ατόμου, η οποία ενισχύει την αποδοτικότητά του (και κατά συνέπεια την αποτελεσματικότητα στην επίτευξη των στόχων της ομάδας). Η εμπιστοσύνη, η ειλικρίνεια και η αφοσίωση μεταξύ των μελών μιας ομάδας διαμορφώνουν σχέσεις αμοιβαία επωφελείς, που οδηγούν στην πρόοδο, ενώ ταυτόχρονα ενισχύουν τη σταθερότητα στο εσωτερικό της. Αυτές οι αξίες, που διαπνέουν ολόκληρη την ανατολική φιλοσοφία, συχνά δεν συναντώνται στον δυτικό "ανταγωνιστικό" τρόπο συμπεριφοράς. Τελευταία όμως, κερδίζουν καθημερινά έδαφος. Είναι απόλυτη συνείδηση ότι το ανθρώπινο κεφάλαιο είναι ό,τι πιο πολύτιμο διαθέτει μια ομάδα, ενώ ακόμη τονίζεται η σημασία της συνοχής και των καλών σχέσεων μεταξύ των μελών.

Γενικότερα στην κινεζική φιλοσοφία παίζουν πρωτεύοντα ρόλο 

• η ομαδικότητα 
• η δημιουργία και διατήρηση ισχυρών σχέσεων καθώς και 
• η ανάληψη συγκεκριμένων ρόλων στο πλαίσιο αυτών των σχέσεων. 

Αν και στόχος του Κομφούκιου δεν είναι να περιγράψει τις κοινωνιολογικές σχέσεις, εντούτοις είναι χρήσιμο και ενδιαφέρον να πούμε ότι αυτές έχουν (ή θα μπορούσαν να έχουν) εφαρμογή και σε αυτό το επίπεδο με πολλούς τρόπους.

• Η προσήλωση σε προκαθορισμένους ρόλους 
• ο αμοιβαίος σεβασμός,
• η συλλογική ευθύνη,
• η κοινή προσπάθεια για την επίτευξη στόχων και
• η αμοιβαία δέσμευση μεταξύ των μελών,

είναι μόνο μερικές από τις αρχές που πηγάζουν από τα διδάγματα του Κομφούκιου και χρειάζεται να χαρακτηρίζουν την εσωτερική οργάνωση μιας ομάδας.

Σ’ αυτές τις αρχές στηρίζεται η κολεκτιβιστική συμπεριφορά των ανατολικών λαών, που εκδηλώνεται με

• προσήλωση, πίστη και αφοσίωση στο σύνολο,
• συλλογική προσπάθεια,
• υπερίσχυση του συλλογικού έναντι του ατομικού στόχου και
• ισχυρούς δεσμούς μεταξύ ατόμου και συνόλου.

Πόσες φορές δεν έχουμε διαπιστώσει ότι τέτοιες συμπεριφορές αφενός θα είχαν μειώσει το αποτύπωμα της όποιας προκύπτουσας κρίσης, αφετέρου θα είχαν βοηθήσει στην πιο ανθρώπινη αντιμετώπιση των συνεπειών της; Και πόσες φορές δεν έχουμε δει αυτές τις αρχές να παραβιάζονται στο σύγχρονο Ελληνικό περιβάλλον, με άσχημα αποτελέσματα;

Παράλληλα, αυτή η συλλογική συμπεριφορά οδηγεί και στον περιορισμό των συγκρούσεων χάριν της αρμονίας .

Ο Κομφούκιος συμβουλεύει: «Μην κάνεις στους άλλους αυτό που δεν θέλεις να κάνουν σε σένα» και παράλληλα παροτρύνει τους ανθρώπους

• να ελέγχουν τα συναισθήματά τους,
• να αποφεύγουν τον ανταγωνισμό και 
• να μην υιοθετούν ακραίες θέσεις, όταν είναι αντιμέτωποι με συγκρούσεις.

Κλασικά κινεζικά κείμενα, όπως το Book of Change ή το Art of War αποτελούν πολύτιμη πηγή διδαγμάτων για τον περιορισμό, τη διαχείριση των συγκρούσεων και την υιοθέτηση τακτικών που διασφαλίζουν πλεονέκτημα σ’ αυτούς που τις εφαρμόζουν και θέτουν τους «αντιπάλους» σε μειονεκτική θέση.

Συνθέτοντας, λοιπόν, από την αρχαία φιλοσοφία μπορούμε να αναδείξουμε στοιχεία, όπως η φρόνηση, η εγκράτεια, η αυτοπειθαρχία, η συλλογική ευθύνη, η αρμονία, η αλληλεξάρτηση, η διαισθητικότητα και η υπομονή με στόχο να υπάρξουμε όσο το δυνατόν περισσότερο αποτελεσματικοί στην σημαντική ευθύνη προβολής του ζητήματός μας.

Με την πεποίθηση ότι η προσπάθειά μας θα διαπνέεται πάντοτε από αρχές όπως οι πιο πάνω, συνεχίζουμε να εργαζόμαστε για τους στόχους μας.

_